این کلمات که به منظور تحلیل شرایط و فضای پیرامون هر سیستم به کار برده میشوند ، در حوزه ی مدیریت در علم استراتژی و مدیریت استراتژیک استفاده میشود. یکی از اساسیترین فعالیتهای مدیریت در فضای تجارت و کسب و کار، شناخت، بررسی، پیشبینی و مدیریت محیط پیرامون است که این مهم با شناخت فرصتها (opportunities ) و تهدید ها (threats) که از اجزای اصلی ماتریس swot است، میسر میشود. ارائه استراتژی های خلاقانه به منظور استفاده از فرصت ها و مقابله با تهدید ها از مهمترین ویژگی های یک مدیر یا کارآفرین با تفکر استراتژیک می باشد. گاه مدیر باترکیب این مفاهیم به راهکارهایی دست مییابد که بسیار کاربردی و خلاقانه است جمله معروف تبدیل تهدیدها به فرصتها دلالت بر همین موضوع دارد در شرایط مختلف گاهاً اتفاق و یا موردی پیش میآید که در نظر اول تهدید یا فرصت است و با کمی تامل میتوان ابعاد دیگر آن را کشف کرد که برعکس نظر اولیه است تجزیه و تحلیل SWOT : ماتریس SWOT یک روش منسجم برنامهریزی است که به منظور بررسی نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدها در مورد یک پروژه یا سرمایهگذاری یا کسبوکار مورد استفاده قرار میگیرد. تجزیه و تحلیل SWOT همچنین میتواند برای تولید یک محصول و یا صنعت و تولید انجام گیرد. این شامل تعیین هدف سرمایهگذاری یا راهاندازی آن کسبوکار یا پروژه و شناسایی عوامل داخلی و خارجی است که ممکن است عالی یا نامطلوب باشد. مبتکر این روش آلبرت هامفری است که کنوانسیونی را در موسسه تحقیقاتی استنفورد در دهه 1960 هدایت میکرد. او درجهای را که محیط داخلی بنگاه با محیط خارجی بنگاه متناسب باشد با مفهومی به نام «تناسب استراتژیک» تعریف کرد. تنظیم اهداف باید پس از آنالیزهای SWOT انجام شود، این موجب میشود اهداف دستیافتنی یا اهداف کوتاهمدت برای سازمان تعیین شوند. نقاط قوت: ویژگیهای کسبوکار یا پروژه که نسبت به کارهای مشابه دارای مزیت می باشد . نقاط ضعف: ویژگیهای کسبوکار که گروه را نسبت به گروه مشابه در وضعیت ضعف قرار میدهد. فرصتها: عواملی که پروژه میتواند به نفع خودش از آنها بهرهبرداری کند. تهدیدها: عواملی در محیط که میتواند برای کسبوکار یا پروژه ایجاد مشکل کند. شناسایی SWOTها مهم است زیرا آنها میتوانند برای رسیدن به اهداف در گامهای بعدی کمک کنند. ابتدا تصمیمگیرندگان باید با توجه به ماتریس فوق در نظر بگیرند که آیا هدف قابل دسترسی است. اگر هدف قابل دسترسی نیست هدفهای متفاوت دیگری باید انتخاب شوند و یا اصلاحیه صورت پذیرد. تطبیق و تبدیل یکی از راههای استفاده از SWOT تطبیق و تبدیل است. به این صورت که برای دستیابی به مزیت رقابتی از تطبیق نقاط قوت با فرصتها استفاده میکنند. به عبارت دیگر نقاط قوت را به فرصت برای بنگاه تبدیل میکنند. یکی از راههای تبدیل، پیدا کردن بازارها و محصولات جدید است. اگر شرکت یا بنگاهی نمیتواند این نقاط ضعف را به قوت تبدیل کند بهترین راه این است که آنها را به حداقل برساند یا از تهدیدها اجتناب کند. عوامل داخلی و خارجی هدف تحلیلهای SWOT، شناسایی عوامل کلیدی داخلی و خارجی است که برای دستیابی به یک هدف مهم دیده میشود. این عوامل از زنجیره ارزش منحصر به همان شرکت بیرون میآیند. گروههای تحلیل SWOT موضوعات کلیدی اطلاعات را به دو بخش اصلی تجزیه کردهاند. عوامل خارجی: فرصتها و تهدیدهای محیطی عوامل داخلی: نقاط قوت و ضعف داخلی سازمان تجزیه و تحلیل ممکن است عوامل داخلی را به عنوان نقاط قوت یا به عنوان نقاط ضعف نشان دهد و به این علت، اثرگذاری آنها بر اهداف سازمان است. چیزی که ممکن است به عنوان نقطه قوت ارائه شود ممکن است برای دستیابی به هدف دیگری نقطه ضعف باشد. علاوه بر اینها چیزهای مهم دیگری هم هستند از جمله منابع انسانی و امور مالی و قابلیتهای تولید و روابط با مشتری و کیفیت محصول و ... عوامل خارجی شامل اقتصاد کلان، تغییرات تکنولوژیک، قوانین و تغییرات اجتماعی و فرهنگی و همچنین تغییرات در بازار یا در موقعیت رقابتی است که اغلب اینها در قالب یک ماتریس معرفی شدهاند. حال سوال اصلی این است که در دوره فعلی بالاخص سال 1397و با توجه به قوانین جدید گمرکی و محدودیتها و تحریمها و افزایش قیمت ارز وضعیت موجود برای صنایع و بخصوص صنعت شیرینی و شکلات تهدید محسوب میشود یا فرصت؟ بسیاری از بازرگانان و صنعتگران در سال جاری توانستند با استفاده از اتفاقات پیش آمده به افزایش فروش و تولید و گاهاً سودآوری بالا برسند و برعکس بعضی دیگر منجر به تعطیلی یا کم کردن تولید و سودکمتر و یا گاهاً زیان رسیدند. حال دلیل موفقیت بعضی و شکست بعضی دیگر چه بود؟ در تجزیه و تحلیلی که توسط کارشناسان در صنایع مختلف در این سال صورت گرفت ثابت شد استفاده از مشاوران و منابع انسانی کارآمد در سطح تصمیمگیری چه از برون سازمان و چه سازمانهایی که در درون خود موفق به پرورش استعدادهای مدیریتی بودهاند، توانستند در این دوره که شاید یک بحران و چالش بزرگ استثنایی در سالهای بعد از انقلاب بوده، به موفقیت برسند و با استفاده از ظرفیتهای داخلی و خارجی چه در زمینهی تولید و چه در زمینهی صادرات و برندسازی موفق گردند و برعکس آن هم بسیار داریم. حال باید ببینیم که با این روند در آینده این چالش پیشرو برای صنعت شیرینی و شکلات تهدید است یا فرصت؟ انشالله در مقاله های بعدی و بررسی وضعیت در سال آینده جواب سوال فوق را باهم به چالش خواهیم کشید .